Dzień dobry Tato i Mamo kochana,

dzień dobry wszystkim mówię już od rana.

Dzień dobry wołam do pana sąsiada,

dzień będzie dobry nawet gdy deszcz pada.

 

Pogłaszczę pieska, przytulę też kotka,

Dzień dobry powiem jeśli kogoś spotkam.

Pomacham ręką do pana sąsiada,

Już świeci słońce, deszczyk przestał padać.


    Dzień dobry, do widzenia, proszę, przepraszam, dziękuję – to są właśnie słowa, które nic nie kosztują, a przynoszą wiele korzyści, pozwalają nawiązać pozytywny kontakt, stwarzają życzliwą atmosferę. Dzięki nim dzieci nawiązują właściwe relacje między sobą i uczą się panowania nad złymi emocjami. Może im towarzyszyć gest podawania ręki.

W naszym języku jest kilka słów, których nadal należy używać. Mogliby powiedzieć, że te słowa są kluczem do ludzi - pierwszymi drzwiami. Korzystanie z nich sprawi, że będziemy traktowani grzecznie. Głos służy do komunikacji, a grzeczny głos pomaga szybciej komunikować się.

Te słowa to: dzień dobry, do widzenia, proszę, dziękuję, przepraszam, przykro mi.

„Dzień dobry” mówimy do sprzedawców, pacjentów w poczekalni, pasażerów w przedziale, wszędzie, gdzie wchodzimy i zastajemy ludzi, z wyjątkiem komunikacji miejskiej. Dzień dobry mówimy do sąsiadów, znajomych, rodziców naszych kolegów, nauczycieli. Wątpliwości – mówić czy nie – rozstrzygamy zawsze na korzyść „Dzień dobry”.

Nigdy nie zaszkodzi, nic nie kosztuje. Wśród rówieśników zamiast „dzień dobry” używa się zwrotów: cześć, hej, w zależności od mody.

„Do widzenia” stanowi ciąg dalszy „dzień dobry”. Skoro przywitaliśmy się, trzeba się pożegnać. Możemy do rówieśników mówić: cześć, hej, pa, bywaj, trzymaj się.

„Proszę” jest to słowo o wielu znaczeniach. Oznacza nie tylko prośbę: proszę o to lub tamto. Używa się też „proszę” w sensie „słucham”, w sensie „zapraszam”. „Proszę” mówimy przepuszczając w drzwiach lub na schodach, podając coś, pomagając w czymś, ustępując miejsca.

Kolejne czarodziejskie słowo brzmi: „dziękuję”. Dziękuję wyraża fakt, że doceniamy, rozumiemy, że ktoś się dla nas wysilił, włożył wiele serca, starał się. Wszelkie dziękuję, że zrobiłaś, pamiętałaś, wyszukałaś, przyszyłaś, powtórzyłaś. „Dziękuję” jest też w stałym użyciu     w kontaktach z nieznajomymi, „dziękuję” kończy rozmowy urzędowe.

Uwaga: odpowiedzią na „dziękuję” wcale nie jest „proszę”. Odpowiedzią na „dziękuję” jest najczęściej także „dziękuję” lub: „ależ to drobiazg”, „nie ma o czym mówić”, „cieszę się, że się podoba”, „dobrze, że się przydało”, „o, to żaden kłopot”.

„Przepraszam” nie jest tylko słowem dla tych, którzy czują się winni. „Przepraszam” nic nie kosztuje, a dowodzi, że zauważamy tych, którym mimo woli, niechcący lub z konieczności sprawiliśmy kłopot, przykrość, niewygodę. „Przepraszam” jest wstępem do pytań, które zadajemy, gdy przerywamy komuś pracę, zadumę, lekturę.

Dorotka 

Pewnego dnia, gdy mała Dorotka siedziała sama na huśtawce i grzebała patykiem w ziemi, podeszły do niej dwie dziewczynki: - Cześć. Chcesz cukierka? – zapytała jedna z nich i wyciągnęła w stronę Dorotki paczkę z pysznymi karmelkami. – Proszę bardzo - dodała. Dorotka wzięła cukierka bez słowa, włożyła do buzi i dalej siedziała naburmuszona. - I jak? Smakuje ci? – zapytała druga dziewczynka. - Może być – odparła Dorotka nie patrząc nawet na swoją rozmówczynię, tylko nadal grzebiąc patykiem w ziemi. Dziewczynki stały przez chwilę bez słowa, a potem ta pierwsza jeszcze raz zwróciła się do Dorotki: - Może pójdziesz pobawić się z nami w piaskownicy? - Fajnie! – ożywiła się na te słowa Dorotka, rzuciła patyk i pobiegła w stronę piaskownicy przepychając się pomiędzy dwiema dziewczynkami, które stały obok siebie. Jedną z dziewczynek popchnęła tak mocno, że ta przewróciła się i stłukła sobie łokieć. Dorotka tylko spojrzała na nią i krzyknęła z daleka: - No wstawaj szybko i chodźcie się bawić. Ale dziewczynki nie chciały już bawić się z Dorotką, tylko ta druga pomogła wstać tej pierwszej i poszły razem w swoją stronę. A nasza Dorotka znowu została sama.

Całej sytuacji przyglądała się pewna staruszka, która siedziała na ławce i głaskała dużego burego kota. - Dorotko – zwróciła się do dziewczynki. – Chciałabyś zostać wróżką i sprawić, że dzieci będą chciały się z tobą bawić? - Tak, proszę pani. Bardzo bym chciała – odpowiedziała Dorotka i usiadła na ławce obok staruszki. - W takim razie zdradzę ci pewien sekret. Są takie trzy proste czarodziejskie słowa, które działają jak zaklęcia. Kiedy je wypowiadasz, inni ludzie są dla ciebie mili i ty jesteś miła dla innych. - Jakie to słowa, proszę pani? – zainteresowała się Dorotka.

- PRZEPRASZAM, PROSZĘ, DZIĘKUJĘ. To właśnie są te słowa, Dorotko. Kiedy ktoś częstuje cię cukierkami, powinnaś użyć słowa DZIĘKUJĘ. Jeśli sama kogoś częstujesz, słowa PROSZĘ. To słowo przydaje się również wtedy, gdy chcesz coś od kogoś otrzymać. Kiedy natomiast chcesz, aby ktoś ustąpił ci drogi, a już na pewno, gdy kogoś potrącisz lub zrobisz mu inną przykrość, powinnaś użyć słowa PRZEPRASZAM.

Dorotka słuchała tego, co mówi staruszka, ale była trochę zawiedziona, że te magiczne zaklęcia to nie żadne „abrakadabra”, ale takie zwykłe słowa. Staruszka zauważyła jej smutną minę i powiedziała: - Uprzejmość często działa jak magia. Zacznij używać słów, których cię nauczyłam, a sama się o tym przekonasz. „Właściwie mogę spróbować. Co mi szkodzi?” – pomyślała Dorotka i postanowiła od razu sprawdzić, czy to działa: - Pozwoli mi pani pogłaskać swojego kota? – zapytała. – Bardzo proszę – dodała po chwili, a starsza pani uśmiechnęła się do niej promiennie i odrzekła: - Oczywiście, Dorotko. Możesz go nawet zabrać na spacer. Odtąd Dorotka używała magicznych słów tak często, jak tylko nadarzała się ku temu okazja. Teraz już nie była tylko małą i śliczną, ale także miłą dziewczynką. Inne dzieci od razu to zauważyły i szybko polubiły zabawę z Dorotką. Zaczęły nawet nazywać ją Wróżką, bo kiedy pojawiała się w pobliżu uprzejma i uśmiechnięta, wszystko wydawało się piękniejsze, a jej żółty berecik świecił prawie tak jasno jak słońce.


Przydatne mogą być również książki poświęcone zasadom dobrego wychowania dla najmłodszych. Oto przegląd tych najbardziej wartościowych.

Magiczne słowa. Krok po kroku - Chmurska Paulina
Bon czy ton. Savoir-vivre dla dzieci – Grzegorz Kasdepke
Dobre obyczaje, czyli w lekkim tonie o bon tonie – Agnieszka Frączek
Dobre wychowanie wierszem – Bożena Pierga
Dobre maniery czyli savoir-vivre dla dzieci – Joanna Krzyżanek
Dobre maniery. W domu, na przyjęciu, w szkole – Jarosław Górski